۲۵ دی ۱۳۹۹
الاستیک سرچ یک موتور جستجو عمومی است که می تواند کار جستجو و تحلیل داده های بزرگ را با سرعت زیاد و مقیاس پذیری انجام دهد. توسعه این نرم افزار توسط شرکتی با همین نام انجام می شود که از محل ارائه خدمات مرتبط درآمد زایی می کند؛ که شیوه درآمد زایی متداولی برای شرکت های بر پایه داده های عمومی است. معمولا شرکت های توسعه دهنده از مزیت رقابتی برخوردارند ولی همیشه این طور نیست. مثلا همین الاستیک سرچ بخشی از درآمد خود را در رقابت با آمازون از دست داده است. خدمات وب آمازون که به اختصار AWS خوانده می شود، بسیار شناخته شده است و مشتریان فراوانی دارد. AWS سرویس های عمومی موجود را برداشته و میزبانی می کند و به این ترتیب مشتری خدمات میزبانی که توسط توسعه دهنده های هر سرویس ارائه می شوند کاهش می یابد.
شرکت الاستیک برای مقابله با آمازون، پروانه کپی رایت خود را از پروانه سهل گیرانه آپاچی به SSPL که یک پروانه کپی لفت است تغییر می دهد. با این کار در عین حال که داده های الاستیک سرچ عمومی می مانند، آمازون با یک چالش مواجه می شود: یا باید تمام کد های AWS که مرتبط با الاستیک سرچ هستند را با همین پروانه و در نتیجه عمومی منتشر کند، یا با شرکت الاستیک قرارداد ببندد و یک اجازه نامه تهیه کند، و یا قید استفاده از الاستیک های جدید که به صورت کپی لفت استفاده می شوند را بزند.
استفاده از کپی لفت با نیت های مالی، اصلا جدید نیست و بسیاری از پروژه ها مثل مای اس کیو ال و مانگو دی بی و هم چنین بسیاری از تولید کنندگان آثار هنری از این روش استفاده می کنند. اما آیا این کار از منظر داده های عمومی قابل قبول است؟ پاسخ مثبت است. اگرچه استفاده داده های عمومی از کپی لفت برای کم کردن داده های انحصاری مثل استفاده یک گروه صلح طلب از اسلحه برای خلع سلاح دیگران است و کپی لفت بعضی از معایب داده های انحصاری را به ارث می برد (برای اطلاعات بیشتر کپی لفت را ببینید) اما یک ابزار بسیار کارآمد است که جلوی انحصارگران را از مفت سواری می گیرد. اگر واقع گرا باشیم و بخواهیم از توان شرکت ها در راستای تولید داده های عمومی استفاده کنیم. کپی لفت یکی از بهترین راه هاست و بسیار بهتر از متوسل شدن شرکت ها به انحصار داده است. مثلا همین الاستیک قبل از این کار، افزونه هایی از کدش را به صورت انحصاری در آورده بود تا با آن به آمازون آسیب بزند یا برای آمازون محدودیت های استفاده از نام تجاری را ایجاد کرده بود. اما در ادامه همین خبر الاستیک ادعا کرده است که افزونه های انحصاری را در آینده با همین پروانه SSPL به صورت عمومی منتشر خواهد کرد. حتی اگر با کپی لفت موافق نباشیم، قبول داریم که کپی لفت بسیار بهتر از انحصاری است.